Samenvatting

Om een oplossing te vinden voor de grondstoffen problematiek en het halen van de duurzaamheidsdoelen binnen Nederland werkt de overheid samen met partners en organisaties uit alle denkbare sectoren om zuiniger en slimmer met grondstoffen om te gaan. De doelstelling is helder: Nederland moet volledig circulair zijn in 2050. Het Hoogheemraadschap van Rijnland wil stappen richting de circulariteit maken binnen de regionale dijkverbetering.

Het begrip circulariteit betekent in wezen de hernieuwbaarheid van alles dat deze planeet te bieden heeft. Materialen, schone lucht, water, energie en vruchtbare grond. Circulariteit
wordt concreet gemaakt door milieukosten indicatoren (MKI) voortkomend uit een levenscyclusanalyse (LCA) en door Material Circularity Indicators (MCI).

Uit de toetsing van de regionale keringen van het Hoogheemraadschap is 200 km van de 1200 km afgekeurd op hoogte en/of stabiliteit. Dit komt voornamelijk door zettingen in veengronden en toenemend risico op het faalmechanisme macrostabiliteit binnenwaarts.

Binnen het cluster DiRK, die verantwoordelijkheid draagt voor de waterveiligheid rond de regionale keringen binnen het Hoogheemraadschap, worden al stappen gezet richting duurzaamheid. Circulariteit wordt nog beperkt meegenomen en het ontbreekt nog in de richtlijnen van Rijnland. Binnen de waterbouwsector zijn circulaire ontwerpprincipes voornamelijk gericht op preventie, waarde behoud en waarde creatie. Voor de regionale dijkverbetering zijn het gebruik van gebiedseigen grond, een Meegroeidijk, (hard)houten- en prefab betonnen damwanden, bamboe beschoeiing en dijkvernageling toepasselijke alternatieven.

Aan de hand van drie cases van verschillende situaties is aangetoond dat de circulaire alternatieven op elk traject van de regionale keringen kunnen worden toegepast. Uit de kostenberekening blijkt dat het gebruik van gebiedseigen grond op zowel de kostprijs als de milieu-impact gunstig is. Bij het gebruik van de nieuwe technieken dijkvernageling en bamboe beschoeiing zal extra moeten worden geïnvesteerd.

Om de overstap naar nieuw materiaalgebruik en innovatieve oplossingen te stimuleren is het te overwegen om de richtlijn van 20-25 kilometer aan dijkverbetering per jaar te versoepelen voor de komende jaren.

Om het gebruik van gebiedseigen grond te stimuleren is de voornaamste aanbeveling om een opslagdepot te realiseren waar vrijkomende grond en andere materialen uit de regio kan worden geborgen voor gebruik bij dijkversterkingsprojecten. Het is aan te raden om hier gemeenten en provincies bij te betrekken, zodat deze depots optimaal gevuld en gebruikt
kunnen worden.

Het is ook aan te raden om proeven uit te gaan voeren met alternatieve werkmethodes als de Meegroeidijk, de nauwkeurigheid van monitoren te verhogen en een sterke focus te leggen op Werk met Werk projecten, zodat de toekomstbestendigheid van de constructie wordt verhoogd en zo veel mogelijk werkzaamheden worden voorkomen in de lange termijn.

Enkel wanneer er een overstap plaatsvindt van een lineaire naar een circulaire denkwijze binnen de gehele organisatie kan de doelstelling “Rijnland circulair in 2050” worden behaald.

LinkedIn: https://nl.linkedin.com/in/kevin-hommel-51317389